Oyunlarda Sanat Stili Nasıl Oluşturulur?

Bazı oyunlar vardır ki, sadece tek bir karelerini gördüğümüzde bile içimizi nostaljiyle doldurur. O sahneler, piksel aralarına sinmiş duygularla, bize o oyunu ilk oynadığımız anı hatırlatır. Üstelik aynı görsel tarza sahip bir başka oyuna rastladığımızda da onu hemen tanırız.
Peki ama neden?
Bir sanat stili tam olarak neyden oluşur? Hangi görsel unsurlar beynimizin farkında olmadan tanıyabildiği bu “stili” oluşturur? Ve bir geliştirici olarak, kendi özgün tarzımızı yaratmak istesek hangi kuralları bilmemiz gerekir?

Bu sorular, oyun geliştiriciliğe yeni adım atan pek çok kişinin zihnini kurcalar. “Sanat stili” kavramı soyut, ele avuca sığmaz bir konudur. Ancak dikkatle incelendiğinde, bu stili oluşturan belirli yapıtaşlarını tanımlamak mümkündür.
Yoğun araştırmalar, denemeler ve sanatçı dostlarla yapılan sayısız sohbetlerin ardından, oyunlardaki sanat stilini oluşturan dokuz temel unsur belirlenmiştir. Bu makalede, bu dokuz unsuru ayrıntılı biçimde ele alacağız.

1. Süreç (Process): Sanatın Üretim Biçimi

Bir oyunun görsel karakteri, büyük ölçüde nasıl üretildiğine bağlıdır. Günümüzde oyun sanatlarının çoğu ya 3D modelleme ya da dijital çizim ile oluşturulur. Dijital bir ortamda bu yöntemler doğal tercihlerdir. Ancak bazen geliştiriciler çok daha sıra dışı yolları dener.

Örneğin, Scarlet Deer Inn adlı oyunda karakter animasyonları elle işlenmiş nakışlarla yaratılıyor — her kare ayrı ayrı işleniyor!
Benzer şekilde, Unleaving oyununda her sahne elle boyanıyor, ardından taranarak dijital ortama aktarılıyor.
Spektrumun diğer ucunda ise Thomas Was Alone gibi yapımlar var. Bu oyundaki tüm görseller sadece geometrik şekiller (dikdörtgen, üçgen, daire) ve ışık efektleriyle oluşturuluyor.

Bu örnekler gösteriyor ki, kullanılan araçlar —ister iğne, ister fırça, ister algoritma olsun— oyunun tarzını kökten belirler.

2. Perspektif (Perspective): Oyunun Gözleri

Perspektif, bir sahnenin nasıl göründüğünü belirler. Oyunlarda perspektif hem kamera açısı hem de çizim yaklaşımı tarafından tanımlanır.
Oyun motorlarındaki iki temel kamera tipi vardır: perspektif ve ortografik.

• Perspektif kamera, uzak nesneleri küçük, yakın nesneleri büyük gösterir; tıpkı insan gözünün yaptığı gibi. Skyrim, Fall Guys ve tüm FPS oyunları bu türü kullanır.
• Ortografik kamera ise her şeyi düzleştirir. Bu yöntem, taktiksel oyunlarda ızgaraları net görmek için veya Hades, Tunic gibi izometrik oyunlarda tercih edilir.

2D oyunlarda ise işler daha da ilginçleşir. Çizimlerle derinlik yanılsaması yaratmak tamamen sanatçının becerisine kalır. Unpacking gibi oyunlar bu yöntemle sahte izometrik görünüm yaratır — fakat bu oldukça emek ister.
Bazı oyunlar, perspektifi “hileyle” çözer. Örneğin Stardew Valley, karakterlerin ve binaların ön yüzünü, kameranın aslında göremeyeceği şekilde gösterir.
Yan kaydırmalı oyunlarda bile bu fark hissedilir: Blasphemous, zeminin üstünü ve duvarların yanını göstererek hafif bir derinlik sağlar; Celeste ise tamamen önden görünürlük sağlar — bu, hassas platformlar için en net çözüm olduğu içindir.

3. Çözünürlük (Resolution): Piksellerin Dili

Çözünürlük, özellikle 2D sanat için büyük fark yaratır. Modern oyunlar 1080p veya 4K hedeflese de bazı geliştiriciler düşük çözünürlüklü sanat tarzlarını bilinçli olarak seçer.
Nostalji, sadelik, estetik tercihler veya yaratıcı sınırlamalar buna neden olabilir. Piksel sanatında kullanılan tuval boyutu (örneğin 16×16 vs 64×64) çizim tarzını tamamen değiştirir.
4 farklı çözünürlükte çizilmiş bir elmayı düşünün — hepsi aynı nesneyi temsil eder ama her biri farklı his verir. Bu, çözünürlüğün sanatsal kimlik üzerindeki etkisinin en açık göstergesidir.

3D dünyada benzer kavram, poligon sayısı ya da voxel yoğunluğu ile ifade edilir. Düşük poligonlu modeller, retro bir hava yaratırken; yüksek detaylı modeller, realizme yaklaşır.

4. Renk (Color): Oyunun Duygusal Tonu

Renk, çoğu sanatçının favori silahıdır. Renk paletini sınırlamak, oyunun atmosferini radikal biçimde değiştirebilir.
Bazı oyunlar tek renk tonunda çalışır — Limbo gibi. Bu tür çalışmalar “monokromatik” olarak adlandırılır: “mono” (tek) ve “chroma” (renk).
Diğer oyunlar belirli ton aralıklarında kalır; örneğin, karanlık ve ciddi temalar genelde doygunluğu düşük, grimsi renkler kullanırken, stilize oyunlar maksimum canlılık peşindedir.
Super Mario 64 ile GoldenEye 007’yi yan yana koyduğunuzda, sadece renk doygunluğu bile size iki oyunun ruh halini açıkça anlatır.

5. Oranlar (Proportions): Gerçekliğin Eğilip Bükülmesi

Oranlar, bir sanatçının gerçekliği ne kadar çarpıttığını gösterir. Bu çarpıtma, karakterleri ve dünyayı özgün kılar.
Gerçekçiliğe yakın tasarımlar (The Last of Us) ile başlar, ardından Overwatch gibi “yarı stilize” çalışmalara geçeriz — burada Tracer’ın büyük gözleri ve ince vücudu gibi küçük sapmalar vardır.
Japon animasyonları bu konuda geniş bir yelpazeye sahiptir: zarif uzun karakterlerden, dev kafalı “chibi” tiplere kadar.
En uç örneklerden biri ise Among Us: İnsan olmayan ama insansı siluetleriyle duygusal bağ kurabildiğimiz karakterler.

Ağaç örneğini ele alalım: Tombul, yuvarlak bir ağaç neşeli görünürken; uzun ve ince bir ağaç hüzünlü veya gotik bir hava yaratabilir. Oranlar, sadece biçimi değil, duyguyu da belirler.

6. Işık ve Gölge (Light & Shadow): Derinliğin Kalbi

Işık, bir sahnenin atmosferini belirleyen ana faktördür.
2D’de en sade haliyle hiç gölgelendirme olmayabilir. Sonraki adım, tek ton gölge eklemek; ardından birden fazla seviye, yumuşak geçişler, parlak yansımalar ve yansıtıcı noktalar eklenir.
Bazı sanatçılar tarama, noktalama (stippling) veya yarım ton (halftone) yöntemleriyle klasik çizim havası yaratır.

3D’de ise ışıklandırma büyük ölçüde shader ve render pipeline tarafından belirlenir.
Gerçekçi aydınlatma Red Dead Redemption 2’yi büyüleyici kılarken, Breath of the Wild’ın pastel tonları yumuşak, çizgi film benzeri bir his yaratır.
Hi-Fi Rush’taki yarım ton gölgeler, çizgi roman tarzını mükemmel biçimde yansıtır.

7. Doku (Texture): Yüzeyin Karakteri

Bir yüzey ne kadar detaylı görünecek? Bu karar, oyunun genel tutarlılığı açısından kritiktir.
Doku hiç olmayabilir (flat vector art tarzı), hafif olabilir (su rengi dokusu), ya da hipergerçekçi olabilir (modern 3D oyunlar).

Kullanılan araç yine belirleyicidir:

• Sulu boya, kağıdın pürüzünü görünür kılar.
• Karbon kalem veya pastel, yumuşak ama canlı yüzeyler oluşturur.
• Kolaj, heterojen bir stil yaratır.

Bu dokuların karıştırılması bile özgün bir estetik oluşturabilir. Child of Light bunun en zarif örneklerinden biridir.

8. Çizgi (Line): Biçimin İmzası

Kalın çizgiler, netlik ve enerji verir. İnce çizgiler, zarafet ve detay.
Bazı oyunlar hiç çizgi kullanmaz — bu, boyasal veya vektörel bir görünüm kazandırır.
Çizgilerin kalınlığı kadar dokusu da önemlidir. The World Ends With You, sivri uçlara sahip kalın hatlarıyla “keskin” bir enerji yayar.
Renkli konturlar da bir seçenektir. Bazı sanatçılar, aydınlık alanlara beyaz çizgi çekerek özgün bir vurgu yaratır — tıpkı masaüstü oyunu Root’ta olduğu gibi.

9. Post-Processing: Görsel Bütünlüğün Gizli Tutkası

Son adım: post-processing.
Bu, kamera üzerine uygulanan efektlerin genel görünümü değiştirmesidir.
Biraz Bloom ışıkların parlamasını sağlar.
Renk düzeltme, sahnenin sıcaklığını ayarlayabilir.
Alan derinliği (depth of field), uzak nesneleri flu yaparak sinematik bir hava yaratır.
Hatta bazı oyunlar —örneğin A Short Hike— düşük poligonlu 3D modelleri pikselleştirip bambaşka bir tarz üretir.

Aynı sahneyi post-processing açık ve kapalı haliyle görmek, farkı çarpıcı biçimde gösterir: bulanıklık, parlama ve tonlama olmadan sahne düz, cansız görünür.

Vaka Analizi: Hollow Knight’ın Görsel Kimyası

Tüm bu dokuz unsuru bir araya getiren örnek bir oyun ararsak, Hollow Knight mükemmel bir vaka çalışmasıdır.

• Süreç: Her şey el çizimi; dijital manipülasyon minimum.
• Perspektif: Kamera perspektif kullanır ama sanat ortografik çizilmiştir — zemin ve duvarlar her zaman önden görünür.
• Çözünürlük: Tam HD, piksel sanat yok.
• Renk: Bölgeye göre sınırlı ama zengin paletler. Karanlık atmosfer, düşük parlaklık ve yoğun siyah tonlarla sağlanır.
• Oranlar: Yuvarlak hatlı, büyük gözlü dost karakterler ile uzun, zarif düşmanlar arasında net kontrast.
• Işık/Gölge: Ortadan gelen tek bir ışık kaynağına göre dengeli gölgelendirme.
• Doku: Arka planlar hafif fırça izleriyle detaylı; karakterlerde doku yok.
• Çizgi: Kalın, siyah hatlar; şeffaf nesnelerde renkli kenarlar.
• Post-Processing: Derinlik bulanıklığı ve bloom efektleri yoğun biçimde kullanılır.

Sonuç: gotik, melankolik ama aynı zamanda sıcak bir dünya.

Sonuç: Bir Sanat Stili İnşa Etmek

Sanat stilini anlamak, onu kopyalamak için değil; kendi dilini kurmak için gereklidir.
Bu dokuz yapıtaşı —Süreç, Perspektif, Çözünürlük, Renk, Oranlar, Işık, Doku, Çizgi ve Post-Processing— oyun görselliğinin genetik kodunu oluşturur.

Her geliştirici bu unsurlarla oynayarak kendi “DNA”sını oluşturabilir.
Bir sanat stili, sadece nasıl çizdiğin değil, neden öyle çizdiğin meselesidir.

Bir sonraki adım, “neden” kısmını derinlemesine incelemektir — yani, hangi durumlarda hangi sanatsal kararı vermelisin.
Bu da bir sonraki makalenin konusu.